Hoe kun je met een game huishoudens spelenderwijs energie laten besparen? En hoe zorg je dat dit gedrag beklijft? ‘‘Vanuit de wetenschap weten we dat game principes kunnen helpen om menselijk gedrag op een positieve manier te sturen. Dat noemen we gamification’’, vertelt Jan Dirk Fijnheer, promovendus bij de Universiteit Utrecht. Voor zijn onderzoek ontwikkelde hij de Powersaver Game, een computerspel dat spelers uitdaagt om in drie weken tijd energie te besparen en dat gekoppeld is aan de slimme energiemeter. ‘‘In de gemeente Diemen heeft een testgroep van 20 verschillende huishoudens de Powersaver Game gespeeld en de resultaten zijn heel positief! Deelnemers bespaarden gemiddeld wel 33% energie, ook in de periode nadat het spel was uitgespeeld. Voor de volgende fase in ons onderzoek zijn we op zoek naar Noord-Hollandse gemeenten die ook willen meedoen.’’
‘‘Het doel is om te leren hoe digitale verleidingstechnieken effectief kunnen worden toegepast om op langere termijn aangeleerd gedrag te laten beklijven.’’
Digitale verleidingstechnieken
‘‘Om spelers in de Powersaver Game er voor langere termijn bij te betrekken, heb ik in mijn laatste onderzoek gewerkt met een verhaallijn. De hoofdpersoon in het spel is een professor die een experiment wil doen, waarbij hij de apparaten in zijn huis kan bedienen met z’n gedachten. Als dat faliekant fout gaat, vraagt zijn poes Kyoto de deelnemers om hulp door verschillende opdrachten in hun echte huis uit te voeren. De resultaten hebben invloed op het verhaal in de game.
De professor en zijn poes Kyoto in de Powersavergame
Zo leer je in het spel op een leuke en duurzame manier om te gaan met dagelijkse handelingen die gemakkelijk zijn toe te passen. Bijvoorbeeld om de was te draaien op 30 graden Celsius in plaats van 60 of het licht uit te doen als je de kamer verlaat. Zo worden, met behulp van instructies en feedback, huishoudens gestimuleerd om hun energieverbruik stap voor stap naar beneden te krijgen verlagen.
Bij de deelnemers uit de gemeente Diemen hebben we gekeken naar de invloed van competitie. De helft van de deelnemers speelde met een ranglijst waarin de resultaten van andere huishoudens zichtbaar waren en de andere helft kon dit niet zien. De groep die in competitie heeft gespeeld, bespaarde gemiddeld 8% meer in vergelijking met de groep zonder deze feature.’’
De competitie feature in de Powersaver Game
Doe als gemeente mee in het consortium
‘‘Om verder te onderzoeken welke game elementen ervoor zorgen dat mensen langdurig gemotiveerd blijven om hun gedrag te veranderen zijn we op zoek naar gemeenten die hun inwoners de Powersaver Game willen laten spelen.
We zijn op dit moment bezig met een aanvraag voor onderzoeksgelden bij de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). Hiermee willen we in 2022 een vervolgversie van de Powersaver Game ontwikkelen die we vanaf dan een aantal jaren op diverse momenten kunnen inzetten bij gemeenten.
Om dit mogelijk te maken hebben we een consortium van partners samengesteld waarbij we graag Noord-Hollandse gemeenten willen vragen om aan te sluiten. Voor deelnemende gemeenten betekent dit dat zij bewoners gaan werven om deel te nemen aan de Powersaver Game en een evenement organiseren waarbij de beste bespaarder in het zonnetje wordt gezet. Uiteraard helpen wij bij deze activiteiten. In de gemeente Diemen reikte de wethouder Energie en Duurzaamheid Matthijs Sikkes-van den Berg een prijs uit aan de familie Huisman die de meeste energie bespaarde.’’
Wil je de Powersaver Game spelen in jouw gemeente en daarmee deelnemen in het consortium? Of heb je nog vragen over eventuele deelname? Neem dan contact op met Jan Dirk Fijnheer. Aanmelden kan tot en met oktober. Vanaf de tweede helft van volgend jaar gaan we de game verder inzetten. Deze zal dan op meerdere momenten in het jaar gespeeld worden.
