Datacenters kunnen met hun restwarmte bijdragen aan het versnellen van de warmtetransitie. Dat meldde lector energietransitie Martien Visser op de Green Data Center Conference. Provincie Noord-Holland verzorgde op het congres drie sessies over datathermie en efficiëntere koeling.
De Green Data Center Conference vond plaats op 11 oktober 2023 in de Jaarbeurs te Utrecht. Het was de zevende editie van dit evenement, dat wordt georganiseerd door de Dutch Datacenter Association. Het congres, waarin innovatie op het gebied van verduurzaming in de datacenter branche centraal staat, trok 550 bezoekers. De provincie Noord-Holland ondersteunt het evenement de laatste vier jaar. Erik Barentsen was er namens de provincie bij en neemt ons mee in de geleerde lessen van deze middag.
Lector energietransitie Martien Visser op de Green Data Center Conference
Digitalisering
Het plenaire deel bestond uit drie onderdelen. Het eerste onderdeel was een vraaggesprek tussen Queeny Rajkowski (Tweede Kamerlid VVD) en Kees Verhoeven (ex-Tweede kamerlid D66) over de vraag hoe Nederland wil inzetten op een duurzame en verantwoordelijke groei van een volledige digitale economie. Naast een aantal actuele zaken op het gebied van privacy werd er geconstateerd dat digitalisering nog steeds niet erg hoog op de agenda staat in Den Haag. Het thema wordt veelal overschaduwd door veel meer zichtbare en urgente zaken. Toch heeft Nederland grootse digitale ambities op dit gebied, maar mist de bewustwording in de politiek dat hiervoor ook een digitale infrastructuur nodig is. Daarnaast werd gesteld dat digitalisering ook noodzakelijk is voor de ‘slimme’ energietransitie.
Trends
In het tweede deel nam Martien Visser (lector energietransitie aan de Hanzehogeschool en manager strategie bij Gasunie) ons mee in de enorme versnelling die we hebben meegemaakt in de opwekking van wind op zee, wind op land en zonnepanelen (PV). Hij liet een model zien waarbij een typische zomerperiode in augustus als referentie werd gebruikt voor de duurzame opwekking in 2030. Hieruit bleek dat er bijna dagelijks een negatieve stroomprijs zal ontstaan, terwijl er ook nog behoefte zal zijn aan opwekking door gestookte systemen indien we het daarbij laten. Martien gaf aan dat er voor grote elektriciteitsverbruikers kansen bestaan voor elektriciteitsopslag en het flexibel inrichten van de workload. Hij zag hier kansen voor de datacenter-industrie. Tevens bevestigde hij de rol van datathermie (restwarmte van datacenters) als mogelijkheid tot versnelling van de warmtetransitie, nu bijna alle gestookte systemen (met uitzondering van afvalverbranding) uit de gratie raken.
Datathermie
In de middag verzorgde de provincie een drietal sessies. Deze werden goed bezocht met gemiddeld zo’n vijftig bezoekers per sessie. Gemeente Amsterdam, Eneco en Equinix namen het publiek mee in het tot stand komen van het ‘huwelijk’ tussen een datacenter als warmtebron (datathermie) en een warmtebedrijf voor een geheel nieuw te ontwikkelen lage temperatuur-warmtesysteem in het Amsterdamse WAD-kwartier. Daarna vertelden Silver Falcon DC en Vattenfall/EAB hoe warmte uit datacenters wordt ingezet om een bestaand hogetemperatuur-warmtenet te verduurzamen. In beide sessies werd het duidelijk dat datathermie significant bijdraagt aan de verduurzaming van het warmtesysteem. Dit is een proces waar twee verschillende industrieën elkaar kunnen helpen, maar dit kan echter alleen slagen bij volledige openheid tijdens de onderhandelingen.
Koeling datacenter
De derde sessie van de middag ging over de innovatie van koeltechnieken in datacenters. In een paneldiscussie gingen Microsoft, Dell, I3D/SmartDC en de provincie in op de huidige stand van zaken en de toekomstige ontwikkelingen op het gebied van vloeistofkoeling in datacenters. De verbetering van energie-efficiëntie, het positieve effect op de bruikbaarheid van datathermie en de vraag of er (gezien deze positieve effecten) beleid moet worden gemaakt, kwamen hierin aan bod. Er werd geconstateerd dat we erg vroeg in de adoptiecurve van deze innovatie staan, maar dat er wel veel positieve kanten aan deze technologie zitten. De markt is overduidelijk in beweging en datacenters dienen zich voor te bereiden op de klantvraag.
Energie-efficiëntie
Hyperscalers als Microsoft zien deze voordelen ook, maar lopen tegen technische uitdagingen aan met het oog op het grootschalige gebruik binnen hun datacenters. Vanuit beleidsoogpunt zal er vooral worden gestuurd op verdere energie-efficiënte verbeteringen en niet op techniek. Er ontstond een interessant gesprek in het publiek over de vraag of de huidige wijze van het meten van de energie-efficientie, de PUE, nog wel de juiste parameter was nu de inzet van datathermie steeds vaker voorkomt. Tevens ontstond de vraag of gecentraliseerd vestigingsbeleid de inzet van datathermie niet juist tegenwerkt.
Voor de presentaties van de sessies van de provincie Noord-holland en vragen over datacenters en datathermie kan contact worden opgenomen met Erik Barentsen van de Provincie Noord-Holland via erik.barentsen@noord-holland.nl.
