In 2021 kunnen gemeenten zich aanmelden voor de derde selectieronde proeftuinen. De Tweede Kamer heeft de concept uitvraag voor de 3e ronde proeftuinen ontvangen. Gemeenten die overwegen om een rijksbijdrage aan te vragen voor een proeftuin kunnen dit document alvast benutten ter voorbereiding. De definitieve uitvraag van de derde ronde wordt naar verwachting opengesteld op 1 juli 2021 via de website van het PAW en is gerichter dan de eerdere rondes. De uiterlijke indieningsdatum voor de aanvragen zal liggen op 1 november 2021.
In de derde en laatste ronde zoekt het PAW naar proeftuinen die een aanvulling zijn op de bestaande 46 proeftuinen om van te leren. Wat is er anders? Dit zijn de vier kernpunten.
1. Focus op lage temperatuur warmtenetten en all-electric oplossingen
Uit analyse van de huidige proeftuinen blijkt dat er nog weinig aanpakken zijn met een warmtenet op basis van lagere temperaturen (<55 °C) en aanpakken met woningisolatie, al dan niet gecombineerd met een (hybride) warmtepomp.
2. Stapsgewijze oplossing naar aardgasvrij zijn mogelijk
Stapsgewijs betekent een gefaseerde aanpak waarbij eerst de gebouwen gereed worden gemaakt voor aansluiting op een duurzame warmtebron door goede woningisolatie. Dit kan in combinatie met een hybride warmtepomp als tussenstap naar aardgasvrij. Hierbij is het van belang dat het eindbeeld (het alternatief voor aardgas) bekend is en dat de wijkgerichte aanpak centraal staat. Er worden zowel proeftuinen gezocht die voor 2030 volledig aardgasvrij zijn, als proeftuinen die eerst inzetten op de stapsgewijze aanpak en op middellange termijn (2035-2040) overgaan naar aardgasvrij.
3. Isolatie moet onderdeel zijn van de aanpak
In de huidige portefeuille proeftuinen bevinden zich nog relatief weinig aanpakken die inzetten op isolatie als onderdeel van de wijkgerichte aanpak naar een aardgasvrije gebouwde omgeving. Er kan nog veel geleerd kan worden over onder andere collectieve ontzorging. In de derde ronde worden uitsluitend proeftuinen geselecteerd waarbij isolatie integraal onderdeel is van de aanpak. De mate van isolatie moet gericht zijn op het bereiken van de standaard voor woningisolatie.
4. Geen facultatieve thema’s
Na analyse van de huidige proeftuinen is bepaald dat er nu voldoende aanpakken zijn om te leren over eerdergenoemde facultatieve thema’s – klimaatadaptatie, circulair bouwen, utiliteitsbouw als aanjager voor de energietransitie in de wijk en arbeidsmarkt & scholing. Daarom wordt hier niet meer apart naar gevraagd. Klimaatadaptatie kan nog wel worden opgenomen bij het hoofdonderwerp ‘Verbinden van opgaven’ . Naar de aanwezigheid van utiliteitsbouw in de betreffende wijk wordt wel gevraagd, maar niet meer specifiek naar de functie van utiliteit als aanjager voor de energietransitie in de wijk.
De vijf hoofdthema’s zijn hetzelfde als bij de 2e ronde proeftuinen: financiële onderbouwing en businesscase, technische oplossingen, regie & organisatie, participatie & communicatie en verbinding met andere opgaven in de wijk.
Ondersteuning bij aanvraag
Het Servicepunt ondersteunt ook dit jaar Noord-Hollandse gemeenten die een aanvraag willen indienen. In september organiseren we een aantal sessies waarin experts vanuit het Servicepunt inspireren en praktische tips geven. Daarbij kijken we extra scherp naar de selectiecriteria voor de derde ronde. Ook gaan we in op jullie specifieke vragen. Hierbij kun je denken aan financiële onderbouwing en businesscase; technische oplossingen; regie en organisatie; participatie en communicatie en verbinding met andere opgaven in de wijk. Meer informatie hierover volgt later.
Wil je als gemeente aan de slag gaan met de 3e ronde proeftuinen? En kun je daarbij hulp gebruiken vanuit het Servicepunt? We horen graag hoe we kunnen helpen bij jouw aanvraag en zijn benieuwd jouw aanpak. Laat het ons weten via deze link.
Meer weten?
Op de website van Programma Aardgasvrije Wijken is meer informatie te vinden over de 3e ronde. In de zomer en in het najaar zullen er verschillende PAW-ondersteuningsdagen verspreid over het land plaatsvinden, waar gemeenten die overwegen om een aanvraag in te dienen terecht kunnen met vragen. In het eerste kwartaal van 2022 wordt de selectie van de derde ronde proeftuinen bekendgemaakt.
