Gebouw- of objectgebonden financiering is een populair onderwerp. Op het Duurzaamgebouwd Congres van 1 februari jl. hebben wij hier een tweetal workshops over gegeven. Deze waren goed bezocht en het leidde tot een levendig en bij vlagen scherp gesprek.
Gebouwgebonden of objectgebonden financiering is een verzamelnaam voor allerlei financieringsconcepten die aan een gebouw/object in plaats van aan een persoon zijn gekoppeld. Bij verhuizing verhuist de schuld niet mee. In plaats daarvan gaat de volgende eigenaar verder met afbetalen waar de vorige eigenaar was gebleven. We spraken er over met Bert van der Meij (wethouder gemeente Westvoorne) en Jan Pieter Postma (Triodos bank) onder leiding van Maarten van Poelgeest namens het Servicepunt.
Volgens sommigen is gebouwgebonden financiering het ei van Columbus. Door aan het gebouw te lenen in plaats van aan de persoon, kan de periode dat een investering afgeschreven wordt aanzienlijk verlengd worden. Hierdoor worden relatief dure investeringen in de schil van de woning rendabel en loopt de bewoner minder risico. Bert van der Meij vertelde hoe de gemeente Westvoorne de gevel van een aantal woningen ‘leased’. Het gemeentelijk woningbedrijf, in Westvoorne nog steeds in bezit van de gemeente, moest groot onderhoud plegen en koos ervoor om de woningen meteen van gas te halen. Her en der waren eerder woningen in een koopgarant-constructie aan huurders verkocht. Voor deze woning ontwikkelde de gemeente de leaseconstructie. De gemeente nam het bezit van de gevel over en investeerde vervolgens flink in de schil. In ruil hiervoor betaald de bewoner maandelijks een bedrag. Hij of zij leased de gevel van de gemeente. De bewoner kan dit betalen, omdat tegelijk de energierekening naar nul gaat. De vergoeding van bewoners verschilt per bewoner en zit net onder het bedrag dat iemand eerder aan energie betaalde.
Voor anderen is gebouwgebonden financiering niet de kern van het probleem. Jan Pieter Postma liet zien dat veel investeringen nog steeds niet rendabel zijn, ook als de afschrijftermijn aanzienlijk verlengd wordt. Het verlengen van de afschrijvingstermijn moet daarbij overigens wel in relatie staan tot de levensduur van de spullen die met een investering het huis in komen. Op het moment dat het wel rendabel is, bepleit Jan Pieter Postma financiering via een verhoging van de hypotheek. Een stuk eenvoudiger dan allerlei ingewikkelde constructies buiten de hypotheek om. Wat enorm zou helpen is wanneer de investeringen in duurzaamheid ook door de taxateurs gewaardeerd zouden worden. Daarmee worden een woning met een beter energieprestatie op papier meer waard en kan de bank een hogere hypotheek verstrekken.
In discussie met de zaal kwam nog een heel andere showstopper naar voren: ontzorging. De bewoner wil zo weinig mogelijk gedoe en de zekerheid dat de energierekening inderdaad naar beneden gaat nadat het huis onder handen is genomen. Er zijn te weinig aanbieders in de markt die dat allemaal kunnen regelen en beloven. Dat was ook de kracht van het voorbeeld uit Westvoorne.
Wie meer wil weten over gebouwgebonden financiering kan de recente publicatie van de Stroomversnelling raadplegen. Verschillende constructie met hun voor- en nadelen komen in dit document voorbij.
