Skip to main content

Energieplanologie

 

Ongeacht voor welke eindoplossing voor het aardgasvrij verwarmen van de gebouwde omgeving wordt gekozen – warmtenet, volledig elektrisch of een hybride oplossing – zal iedere straat in Nederland eens open moeten. Voor een warmtenet, voor de verzwaring van het elektriciteitsnetwerk en/of het weghalen van de gasleidingen. Daarnaast krijgen we te maken met een verdichting van werken in de fysieke ruimte, zoals transformatoren, overdrachtstations of centrales.  

Maar ook het omgaan met schaarste in de omgeving wordt inmet toenemende mate belangrijk. Denk daarbij aan regie op bodemenergie, ordening van de diepe ondergrond of het verdelen van de warmte uit oppervlaktewater. 

Wat is bodemenergie?

Bodemenergie is warmte die gewonnen wordt uit de bodem tot 500 meter diep. Het wordt gebruikt voor het verwarmen van o.a. huizen, kantoorpanden en glastuinbouw en is een hernieuwbare energiebron die duurzame warmte en koude biedt. Naar verwachting zal de toepassing van bodemenergiesystemen steeds verder groeien in de transitie naar een aardgasvrije gebouwde omgeving. Bodemenergiesystemen doen echter een beroep op de ruimte in de ondergrond, die in sommige gebieden en gemeenten al drukbezet is. Dat zorgt voor uitdagingen.  Ook kan bodemenergie botsen met andere (ondergrondse) belangen in een gebied zoals grondwaterwinning en kunnen systemen die te dicht bij elkaar worden geplaatst elkaar negatief beïnvloeden (interferentie).  Naast landelijk geldende regels kan het voor sommige gemeenten verstandig zijn om instrumenten in te zetten om additionele grip uit te oefenen op dit thema.

Wat doet het SPDE op dit thema?

Waar meerdere gemeenten de behoefte uitspreken naar regie op schaarste van ruimte en/of omgeving, willen we mogelijkheden aanrijken voor het verrijken en toepassen van instrumenten om de bovengrondse en ondergrondse ruimte doelmatig te benutten.  

Op dit moment hebben we ons gericht op regie op bodemenergie, maar we denken na over toekomstige handreikingen op het vlak van ruimtelijke inpassing van werken en infra, of over regie op warmte uit oppervlaktewater (red. waterenergieplan). 

Voor wie is dit interessant

Deze programmalijn is relevant voor alle gemeenten die: 

  1. Regie willen voeren op schaarse omgevingswarmte; 
  2. Regie willen voeren op schaarse ruimte; of 
  3. Inzicht willen in de ruimtelijke impact van de warmtetransitie. 

Handreiking Bodemenergie

In februari publiceerden we de ‘Handreiking Bodemenergie: Het nut en de noodzaak voor aanvullend beleid en regels’. Deze handreiking is ontstaan als antwoord op een bundeling van verschillende vragen  rondom bodemenergie gesteld door gemeenten aan het SPDE. Samen met deze gemeenten – Zaanstad, Waterland, Putten en Landsmeer – zijn de vragen verkend en gebundeld in een handreiking. Zo stellen we deze kennis voor iedereen in Noord-Holland beschikbaar.

Download de handreiking Bodemenergie

Heb je een vraag?

Voor het SPDE is Eva Herrewijnen thematrekker energieplanologie. Dit thema is grotendeels toegespitst op bodemenergie.

Eva is adviseur duurzaamheid en warmtetransitie bij Haskoning. Ze adviseert gemeenten in verschillende fase van de warmtetransitie over met name collectieve warmteoplossingen en de bijbehorende governance. Ook werkt Eva aan projecten rondom bodemenergie vraagstukken voor gemeenten.

Eva Herrewijnen

Eva Herrewijnen

eva.herrewijnen@servicepuntde.nl